ویروس پن لکوپنی گربه (دیستمپر گربه) چیست؟
ویروس پن لکوپنی گربه، که با نام دیستمپر گربه شناخته می شود، یک بیماری عفونی بسیار مسری و تهدید کننده زندگی در گربه ها است. این بیماری بیشتر بچه گربه ها و گربه های واکسینه نشده را درگیر می کند و در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب می تواند کشنده باشد. این بیماری ارتباط نزدیکی با پاروویروس سگ دارد (اغلب اشتباه گرفته می شود و با ویروس دیستمپر سگ مرتبط نیست). ویروس پن لکوپنی گربه، سلول‌های در حال رشد و تقسیم بدن، از جمله سلول‌های مغز استخوان، روده و پوست و جنین در حال رشد را آلوده کرده و می‌کشد. این ویروس تولید تمام گلبول های سفید خون در مغز استخوان را سرکوب می کند. این سلول ها برای سیستم ایمنی مهم هستند و برای مبارزه با عفونت استفاده می شوند. بدون گلبول های سفید، گربه در برابر انتشار ویروس آسیب پذیر است.
سلول های آلوده در روده ها در نهایت منجر به اسهال، کاهش اشتها و استفراغ می شوند. کم‌آبی شدید بدن به وجود می‌آید و سد ایمنی بین روده‌ها و سایر قسمت‌های بدن از بین می‌رود و منجر به عفونت‌های باکتریایی ثانویه میشود. ویروس به سرعت گسترش می یابد و در صورت عدم درمان، کشنده است. ویروس دیستمپر گربه در هر محیطی یافت می شود. قوی است و می تواند سال ها زندگی کند. این ویروس میتواند در محیطی که در آن انتشار یافته، زنده بماند یا روی کفش‌ها، پنجه‌ها، ملافه‌ها، کاسه‌ها، جعبه‌های زباله و غیره حمل شود. این ویروس میتواند در دمای انجماد و دمای اتاق زنده بماند و همچنین در حضور ضدعفونی‌کننده‌های خاص مانند ید و الکل نیز زنده می ماند. ویروس از طریق بینی یا دهان وارد بدن می شود. سیستم ایمنی گربه، تعداد ذرات ویروسی که وارد بدن می شود را تعیین می کند. معمولاً ویروس در عرض دو تا هفت روز پس از تماس گربه با ویروس به مغز استخوان و روده ها حمله می کند. پن لکوپنی یکی از کشنده ترین بیماری های گربه در جمعیت گربه های واکسینه نشده محسوب میشود. بچه گربه ها، گربه های دارای سیستم ایمنی ضعیف و گربه های باردار در معرض بالاترین خطر ابتلا به این بیماری هستند.
علائم ویروس پن لکوپنی در گربه ها (دیستمپر گربه)
علائم دیستمپر گربه می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بی حالی
افسردگی
استفراغ
اسهال
شکم دردناک (در صورت لمس یا ممکن است بدون دست زدن، کشش و متسع به نظر برسد)
کم آبی بدن
کاهش وزن
موی های خشن یا نامرتب
تب
کاهش یا عدم اشتها
شوک
کبودی پوست یا لثه (در موارد شدید)
بچه گربه های آلوده به پن لکوپنی گربه در اوایل تا اواسط بارداری ممکن است سقط شوند. بچه گربه هایی که در مراحل پایانی بارداری، در رحم آلوده می شوند ممکن است پس از تولد دچار هیپوپلازی مخچه شوند، وضعیتی که ویروس بر شکل گیری بخشی از مغز به نام مخچه تأثیر می گذارد. مخچه بخشی است که تعادل و حرکت را هماهنگ می کند.بچه گربه های مبتلا لرزش های خفیف تا شدید خواهند داشت و گوشه گیری میکنند.آنها ممکن است به طور مکرر زمین بخورند یا حرکاتشان ناهماهنگ به نظر برسند. خوشبختانه، این وضعیت دردناک نیست و بچه گربه های الوده به ویروس، اگر در محیط های امن نگهداری شوند، می توانند زندگی طولانی و شادی داشته باشند.
علل ویروس پن لکوپنی
بچه گربه ها می توانند در رحم به دلیل آلوده شدن مادر در دوران بارداری یا از طریق شیر مادر هنگام تغذیه از مادرشان آلوده شوند.همچنین قرار گرفتن در معرض ویروس موجود در محیط میتواند گربه ها را الوده کند. گربه حامل ویروس دیستمپر گربه، ذرات ویروسی را از طریق مدفوع، ادرار، بزاق و استفراغ وارد محیط می کند. عفونت زمانی رخ می دهد که گربه های حساس با این ترشحات در تماس باشند. یک گربه آلوده تنها یک یا سه هفته میتواند ویروس را پخش کند، اما از آنجایی که ویروس در محیط بسیار پایدار است، می تواند سال ها زنده بماند.
چگونه دامپزشکان ویروس پانلوکوپنی را در گربه ها تشخیص می دهند؟
پن لکوپنی گربه می تواند شبیه بسیاری از بیماری های دیگر مانند لوسمی گربه یا ویروس نقص ایمنی گربه باشد. هر بچه گربه ای که علائم تب، استفراغ، اسهال، افسردگی و کاهش اشتها را نشان دهد، مشکوک به پن لکوپنی گربه است. تاریخچه پزشکی کامل می تواند برای تشخیص مفید باشد، به خصوص اگر گربه شما اخیراً به خانواده اضافه شده باشد، مکرراً در فضای باز بوده، واکسینه نشده باشد و/یا در اطراف گربه های دیگر بوده باشد.
دامپزشک شما احتمالاً برای کمک به تشخیص، آزمایش خون انجام می دهد. زمانی تعداد گلبول های سفید بسیار پایین و احتمالا گلبول های قرمز پایین باشد(کم خونی) ، به پان لوکوپنی گربه مشکوک می شوند.
علاوه بر این آزمایش مدفوع برای ویروس پانلوکوپنی گربه را می توان انجام داد، اما اگر گربه 5 تا 12 روز قبل از آزمایش واکسن پن لکوپنی دریافت کرده باشد، اغلب مثبت کاذب است. جداسازی ویروس (آزمایشی برای یافتن ویروس در نمونه‌های بافتی مختلف)، سطح آنتی‌بادی و آزمایش PCR نیز برای کمک به تأیید سوء ظن پانلوکوپنی در دسترس است.
درمان
هیچ درمان خاصی برای پن لکوپنی گربه وجود ندارد. کم آبی با مایع درمانی داخل وریدی درمان می شود در حالی که علائم بالینی استفراغ و اسهال با داروهای تجویزی درمان می شود. درمان آنتی بیوتیکی اغلب برای کمک به کنترل هر گونه عفونت باکتریایی ثانویه به دلیل تعداد کم گلبول های سفید انجام می شود. با این حال، آنتی بیوتیک ها برای درمان و پاکسازی ویروس واقعی استفاده نمی شوند. برای بچه گربه ها و گربه هایی که در وضعیت شوک یا عفونت های شدید قرار دارند، درمان با دوز بالاو مراقبت های پرستاری برای احیا ، تزریق پلاسما/خون و درمان های ضد انعقادی انجام میشود.
خوشبختانه، گربه هایی که در طی چند روز اول پانلوکوپنی ، اقدامات درمانی دریافت میکنند و به خوبی به آن پاسخ می دهند، پیش آگهی خوبی برای بهبودی کامل دارند. بچه گربه هایی که در مراحل اولیه تا میانی بارداری در رحم آلوده می شوند، معمولا زنده نمی مانند. کسانی که در مراحل آخر بارداری آلوده می شوند، تمایل به هیپوپلازی مخچه دارند، اما بسته به شدت علائم عصبی، می توانند زندگی شادی با زمان بقای طبیعی داشته باشند.
پیش آگهی برای گربه هایی با سطوح پروتئین پایین، درجه حرارت پایین، شرایط بدنی لاغر و/یا گلبول های سفید به شدت پایین در خون، کاهش می یابد. این گربه های بسیار بیمار پیش آگهی بدی دارند و به طور متوسط در عرض 12-24 ساعت از بین می روند.
اگر پن لکوپنی بهبود یابد، معمولاً هیچ آسیب دائمی به اندام‌های گربه شما وارد نمی‌شود و در برابر ویروس مصونیت مادام العمر میشود.
ریکاوری و مدیریت ویروس پن لکوپنی
خوشبختانه، برای پیشگیری از ویروس پن لکوپنی واکسن وجود دارد و بخشی از سری واکسن‌های اصلی برای گربه‌ها در نظر گرفته میشود. این واکسن به حدی مؤثر است که گربه اغلب برای مصونیت مادام العمر فقط به یک دوز نیاز دارد، اگرچه هنوز توصیه می شود که به صورت سری با سایر واکسن های اصلی تجویز شود. در اکثر پروتکل‌ها توصیه میشود این واکسن حداقل دو دوز و در فاصله دو تا چهار هفته تزریق شود. آخرین واکسن زمانی که گربه 14 تا 16 هفته است دریافت میشود. بسته به سبک زندگی گربه و پروتکل های تعیین شده توسط دامپزشک، این واکسیناسیون معمولاً هر یک تا سه سال یکبار تکرار می شود. برای جزئیات و توصیه های بیشتر، درباره واکسیناسیون با دامپزشک خود صحبت کنید.
از آنجایی که این ویروس مقاوم است و می تواند برای مدت طولانی در محیط باقی بماند، تمام قفس ها، کاسه های غذا/آب، اسباب بازی ها و ملافه های در تماس با گربه الوده باید تعویض یا کاملا ضد عفونی شوند. این ویروس میتواند روی دست‌ها و لباس‌های انسان‌هایی که با آن مواجه می‌شوند زندگی کند، بنابراین شستن دست‌ها با آب و صابون و ضدعفونی کردن پس از دست زدن به گربه آلوده، انتقال آن به گربه‌های دیگر را به حداقل می‌رساند.
برای اطمینان از ایمنی، گربه های واکسینه نشده را نباید در محیطی قرار داد که گربه مشکوک به پانلوکوپنی گربه در آن رفت و آمد می کند.